Page 11 - Loupe 4-2018

Evidence-based Anneloes Munnik
De ontslagkaart onderzocht
In het kader van mijn opleiding tot verpleegkundig specialist, heb ik een nieuwe vorm van patiënten- informatie geïmplementeerd en deze vervolgens onderzocht. Het onderzoek vond plaats op de afdeling cardio-thoracale chirurgie (CTC) in het St. Antonius ziekenhuis Nieuwegein.
Anneloes Munnik, verpleegkundig specialist
Een groot deel van de patiënten die ontslagen zijn uit het ziekenhuis ondervindt problemen in de eerste weken na ontslag. Na ontslag start de overgang naar zelfzorg en komt het aan op zelfmanagement. Voor alle patiënten na een cardio-thoracale chirurgische ingreep die vanuit het St. Antonius Ziekenhuis ontslagen worden, geldt dat zij met vragen en/of problemen contact op kunnen nemen met de CTC. Patiënten uit een verwijzend centrum die tijdens opname worden teruggeplaatst, blijven onder behandeling bij hun eigen cardioloog.
Voor het ontslag wordt een ontslaggesprek gevoerd door verpleegkundig specialist (VS), physician assistant (PA) of arts-assistent, waarin verschillende leefregels en adviezen na ontslag worden besproken. Ook krijgt de patiënt een informatiefolder en een voorlopige ontslagbrief mee. Ondanks deze combinatie van mondelinge en schriftelijke informatiever- strekking bellen er dagelijks patiënten met
vragen en/of problemen naar de CTC. Een deel van deze vragen betreffen zaken die horen bij een normaal genezingsproces of zijn proble- men waarvoor de afdeling niet verantwoorde- lijk is. Patiënten kunnen dus onnodig extra bezorgd zijn en deze extra onnodige contact- momenten zijn een belasting voor de zorg- verleners.
Leefregels
De huidige informatieverstrekking aan deze patiënten, zou aangevuld kunnen worden met een geïllustreerde ontslagkaart met adviezen en leefregels na ontslag. Er is onderzocht wat het effect is van een geïllustreerde ontslag- kaart op het vertrouwen in zelfmanagement en de overgang naar zelfzorg van de cardio-tho- racale chirurgische patiënt in de eerste vijftien dagen na ontslag, in vergelijking met de huidige informatievoorziening. Ook werd gekeken of het aantal telefoontjes van patiënten afnam.
Methode
De geïllustreerde ontslagkaart
Er is een prospectief, kwantitatief, quasi-expe- rimenteel pilotonderzoek middels post-test met historische controlegroep uitgevoerd. De interventie betrof het meegeven van een ontslagkaart met geïllustreerde adviezen en leefregels na ontslag op A4-formaat (figuur 1). De steekproef (N= 85) bestond uit patiënten na cardio-thoracale chirurgie via sternotomie, die vanuit het St. Antonius ontslagen werden. Het vertrouwen in zelfmanagement werd gemeten met de Patient Activation Measure (PAM-13) en overgang naar zelfzorg met de Care Transition Measure (CTM-15).
Resultaten
Er werd geen significant verschil gevonden tussen de groepen ten aanzien van het vertrouwen in zelfmanagement (p=0,525) en vertrouwen in zorgovergang (p=0,296). In de controlegroep werd vijftien keer binnen vijftien dagen gebeld en in de experimentele groep achttien keer (p=0,524).
Conclusie
Uit dit onderzoek blijkt dat de geïllustreerde ontslagkaart als aanvulling op de huidige zorg geen verbetering oplevert in het vertrouwen in zelfmanagement en de ervaring van de over- gang naar zelfzorg. Ook blijkt dat het aantal telefoontjes niet afneemt. Wel wordt de kaart hoog gewaardeerd door zowel patiënt als zorg- verlener. De ontslagkaart zal daarom gebruikt blijven worden tijdens het ontslaggesprek.
11